Zainteresowanie orientacją rynkową oraz stosowaniem marketingu może wystąpić przede wszystkim w tych przedsiębiorstwach, które napotykają ograniczenia po stronie popytu oraz wynikające z nich trudności w sprzedaży konkretnego produktu lub grupy produktów.
Wykształcanie się orientacji rynkowej wraz z narastaniem trudności w sprzedaży produktów nie może wykluczać potrzeby stosowania marketingu lub przynajmniej jego koncepcyjnego opracowania w przedsiębiorstwie również przed pojawieniem się tych trudności. Warunki rynkowe mogą bowiem ulegać szybkim zmianom, wyrażającym przekształcenie sytuacji braku ograniczeń po stronie popytu w sytuację powstawania trudności w sprzedaży. Bierne oczekiwanie na te trudności może prowadzić do spóźnionej reakcji przedsiębiorstwa na zmiany sytuacji rynkowej.
Marketing może odegrać ważną rolę w procesie przeciwdziałania powstawaniu trudności w sprzedaży produktów. Jednakże motywacja do akceptaq’i orientacji rynkowej i stosowania marketingu w warunkach braku ograniczeń po stronie popytu (łatwości sprzedaży) może być nazbyt słaba, zwłaszcza w tych przedsiębiorstwach, w których horyzont przewidywania ogranicza się do krótkiego okresu. Uwzględniając zmienność sytuacji rynkowych, zróżnicowane motywacje i reakcje przedsiębiorstw, ustalenie ogólnej skali stosowania marketingu byłoby sprzeczne nie tylko z realiami życia gospodarczego, lecz również z jego podstawowymi założeniami.
Wykształcanie się orientacji rynkowej oraz stosowanie na jej podstawie marketingu jest związane nie tylko ze strukturą przedmiotową rynku (ograniczenia po stronie podaży lub popytu), lecz także z jego strukturą podmiotową. Najkorzystniejsze warunki wykształcania się orientacji rynkowej istnieją w takich strukturach rynku, które sprzyjają pojawianiu się zjawisk konkurencyjnych. Przedsiębiorstwa konkurują wówczas między sobą o ograniczony potencjał popytu, konstruując w tym celu odpowiedni zbiór instrumentów i działań.
